Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
ta prosequare: Et interea dedecet profecto non parcere ueterum
laboribus / et consulere ciuium commodis / his quæ assuctis maiorum
suorum laribus capiant: quando et perdere et prosternere et fundi
tus conuellere quæque ubique sunt / ex arbitrio semper relictum sit.
Itaque pristina uelim serues integra quoad noua illis non demollitis
attolli nequeant.
Fundamentis describendis meminisse oportet prima parietum exor
dia et soccos / quos etiam fundamenta nuncupant / habenda esse quo
ta parte sui ampliora / quam sit futurus paries: eorum imitatione qui
alpibus ætrurie per niues ambulant: Nam hi quidem pedibus adi
gunt cribros funiculis in eum ipsum usum contextis: quorum am
plitudine uestigia minus immergantur.
Anguli ipsi quo pacto an
notentur / esset non facile examussim prosequi uerbis solis.
quod
sit eorum captandorum ratio ex mathematicis ducta: et linearum
exemplo indigeat: res ab instituto aliena: de qua alibi in commenta
riis rerum mathematicarum transegimus.
Tentabo tamen atque eni
tar quantum hic conferat ita loqui: ut qui ingenio ualeas / facile in
telligas multa / unde totam rem postea ex te consequaris.
Obscurio
ra fortassis quæ uidebuntur / si libebit ad unguem tenere ex commenta
riis ipsis petita percipies.
Nos quidem fundamenta diffinientes
assueuimus lineas dirigere / quas radices nuncupamus / hunc in mo
dum: A media enim fronte operis / ad posticum protendo lineam:
ad cuius dimidiam longitudinem figo telluri clauum: per quam
transuersam duco ex geometrorum monitis perpendicularem.
Itaque ad
hasce duas lineas / quicquod demetiendum est redigo: succedunt omnia
bellissime: præsto sunt æquidistantes certissimi finiuntur anguli:
partes partibus respondent / apteque conformantur.
Quod si forte dabitur
ut interiectis parietibus ueterum ædificiorum captandi anguli ter
minum ac sedem radio uisus expedire notasse non queas: tibi æque
distantes lineæ ducendæ sunt ea / qua libera et expedita patebit uia:
hinc signato intersectionis puncto / cum gnomonis / tum diametri
productione / tum etiam aliis æquedistantibus ad normam coequa
tis lineis rem pulcherrime assequemur.
Neque erit non accommoda
tissimum radios uisus locis supereminentibus terminare linea: