In his igitur absoluendis ab ipsis fundamentis incipiemus: eos ut di
ximus
imitati: qui manu sint opus effecturi.

Fundamentum / ni fallimur / structuræ pars non est: sed locus uideli
cet
ac sedes: in qua structura ipsa tollenda statuendaque sit. Nam si da
bitur
area penitus solida atque omnino constans lapidea fortassis: quales
apud
Veios nonnullas inuenias: quænam tibi illic erunt fundamenta
iaciunda potius quam ut structuram ipsam attollas. Apud Senas uisuntur
maximæ
turrium moles / ipso primo et nudo in solo positæ: Est enim
mons
solidus substratus tofo. Fundatione igitur hoc est itione in fun
dum
atque fossura erit opus ubi firmum stabileque solum proscissa de
missaque
fouea quærendum sit: quod ipsum fieri ferme plerisque omnibus
in
locis conuenit : de quibus postea. Commodum futurum solum inditio
erunt
hæc / si mille aderunt herbæ / quæ humectis in locis soleant:
si
arborem aut nullam ferat: aut eam tantum: quæ nisi in præduro et
densissimo
oriatur: Si circum multo erunt omnia siccissima et penitus
arentia
: Si lapidosa lapide non minuto / non globeo: sed angulari so
lido
præsertim siliceo: Si sub se neque scaturient fontes / neque fluen
tum
peruader: Fluenti. n. natura est / ut aut rapiat sempiterne quoad
motu
ualeat / aut importet: Ea re fit ut plana / quæ propter fluuius
excurrit
/ soli firmitatem præstent non prius / quae ubi sub alueum descen
deris
. Tu priusquam quicquam fodere incipias angulos arearum et omnes
laterum
lineas diligentissime iterum atque iterum annotasse oportet:
quales
futuri sint et quo statuantur loco: His angulis ponendis
norma
opus est non pusilla / sed prægrandi: quo directionum lineæ
certiores
consequantur: Normam ueteres conficiebant tribus rectis re
gulis
in unum triangulum coniunctis: quarum erat una cubitos tris: al
tera
quatuor: tertia cubitos erat quinque. Atqui hos quidem angulos
ponere
imperiti / nisi rebus omnibus quæ aream occupent / amotis:
et
solo prius reddito uacuo et penitus complanato nesciunt: Eaque
de
re / quod in hostium agro moderantius facerent / repente rap
tis
malleolis / fabros uastatores ad diruenda et delenda omnia im
mittunt
: Quorum est error castigandus: Nam multa et fortu
iniuria / et temporum aduersitas / et rerum casus atque ne
cessitas
possunt afferre: Quæ moneant uetentque ne quid cæp