Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
gligentia / quod tectorum ope destituta et nuda relicta sint.
Arma
ni mirum ædificiorum tecta sunt contra tempestatum iniurias atque
impetum.
Quæ cum ita sint præclare mihi maiores nostri cum
cæteris in rebus / tum hac in re uidentur fecisse / qui tantos attribu
ere tecto honores uoluerint: ut tectis ornandis omnes condecoran
darum rerum artes prope consumpserint.
Tecta enim uidemus
ære et uitro et auro posita lacunaribus aureis lamisque auratis: &
coronarum præterea et florum scultura et statuis etiam elegantissi
me insignita.
Tecta alia sub diuo / alia non sub diuo.
Sub diuo sunt
quæ nullos ad ambulationis usus / sed unice ad imbrem excipien
dum sint posita: Non sub diuo sunt contignationum et testudinum
intermediæ extensiones: quibus fiat ut ædificio quasi ædificium
aliud superimponatur.
In his ergo illud ueniet ut una inferioribus
ædificii membris ipsum id opus tectum sit: et superioribus item sit
area.
Sed harum quidem contignationum ea pars tectum recte ap
pellabitur: quæ supra caput distenta pendeat: quam eandem celum
nuncupabimus: Quæ uero ob ambulantium pede pressetur / paui
mentum tecturaque nuncupabitur.
Sub diuo autem extrema operi
menta / quæ imbribus excipiendis imponuntur / pauimenti ne lo
co sint / alibi disquiretur.
Tectorum uero quæ sub diuo sunt tam
et si plane in se fortasse sint superficies / nunquam tamen erunt ille qui
dem æque distantes pauimento quod operuerint pauimento: Sed
semper in aliquam erunt partem procliuia et obliqua imbrium ef
fundendorum gratia: At tectorum / quæ non sub diuo sunt / planas
quasque superficies esse pauimento æque distantes oportet: Tecta
uniuersa angulis et lineis ad areæ figuram parietumque formam:
quibus operimentum futura sint / se accomodent necesse est: Atque
hæc cum inter se succedant uaria: nam alia flexis omnibus lineis
alia rectis et alia mixtis et eiusmodi: Fit inde adeo ut tectorum quo
que uariæ et multiplices manarint formæ: Tam & si tecta ipsa ex
se suapte natura sint uaria: Quorum alia emispheria / alia conca
merata / alia fornicata / alia arcubus complusculis compacta: Item
alia quæ carinæ dicantur: alia quæ displuuia nuncupantur: Verum
utrumque futurum sit / omne tectum esse huiusmodi oportet / ut umbra