quæ in carinarum sint factæ modum. Sed peto hanc ueniam ut
his libris id tandem satis putemus dictum latine: quod cum apte
ad rem: tum et apertissime intelligatur. Testudinum ista sunt ge
nera / fornix / camera / et recta spherica: et siquæ istarum quota sunt
pars: Ex his recta spherica sui natura non nisi parietibus a circulari
area surgentibus imponitur. Camera uero testudo quadratis debe
tur areis: Fornicibus autem areæ angulorum quatuor: seu breuiores
illæ quidem / seu oblongæ sint: quales uidemus criptoporticus ope
riuntur. Testudo ea quæ perforati ad mentis similitudinem ducat:
Verbi etiam similitudine apud nos fornix appellabitur. Erit igi
tur id ueluti unum atque item alteros ad arcum arcus adegeris: aut
quasi flexæ trabis latitudinem extensam multo ac protinus dila
tatam reddideris: Ex qua re assequemur / ut quasi inflexus paries
in caput pro tecto adstet. Sin autem fornicem hanc fortassis a se
ptemtrione ad meridiem protensam / transuersa altera fornix ab ori
ente ad occidentem solem peruadens totis lineis secuerit / testudinem
constituent: quam inflexorum cornuum similitudine: quæ in angu
los procurrant cameram nuncupabimus. Quod si arcus ipsi complu
res et coæquales mutuo unicum in punctum medii culminis sese
intersecuerint: testudinem constituent coelo similem: rectam inde
sphericam appellari hanc placuit. Quæ testudines aliqua istarum
e partibus constet / hæ sunt. Nam si coeli emispherium natura per
pendiculari et recta sectione ab oriente ad occidentem uersus duas
in partes diuiserit: Testudines dabit geminas: quæ quidem sca
phis emiciclorum pro tecto sunt. Sin autem ab orientis angulo ad
angulum meridier: et a meridiano istoc ad angulum occidentis:
et ab isto ad angulum septentrionis: et a septentrionali quoque istoc
ad primarium illud orientis angulum pari ratione natura circum
septum et commutilatum coeli emispherium reddiderit: testudinem
tum quidem in medio relinquet: quam nos turgidi ueli similitu
dine auleam nuncupabimus. In qua uero perficiunda plures forni
cis partes conueniant: quales uidemus sex octo ue angulorum are
as testudinari: hanc nos sphericam angularem appellabimus.
Testudinum astruendarum ratio eadem quæ in muris asseruabitur :