Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
naturam imitabimur: quæ quidem cum ossa adiunxit ossibus: tum
et carnes ipsas intexuit uillulis nexura per omnes diametros inter
ductis in longum / in latum / in profundum / in obliquum ?
Hoc
nobis artificium naturæ lapidibus interserendis ad testudines imi
tandum censeo.
His absolutis proximum est ut insternantur / res in tota ædificatione
primaria / et non magis necessaria quam difficilis: in qua assequenda et
perficiunda omnis omnium cura et diligentia iterum atque iterum ela
borauit.
De his nobis dicendum est: Sed prius illud interserendum
iuuat: quod ad testudinum opus inprimis spectat.
Et enim inter te
studines absoluendas differentia est: Nam qui arcus aut testudo
subiectis armamentis facienda sit / confestim atque minime intermis
so opere astruatur necesse est: Quæ uero sine armamentis fiat / in
tercalationibus prope singulos in ordines indiget: quoad congesta fir
mentur: ne partes nouissimæ superadiectæ / pristinis non satis firma
tis / resolutæ defluant.
Et præterea armamentatis testudinibus iu
uat ilico / ubi summis conclusæ fuerint cuneis paulo / ut ita loquar /
relentare subices / quibus armamenta substineantur: Id quidem ut
recenti adhuc in opere commissi cunei non natent inter fomenta et ful
tum calcis: Sed coequabilem inter se acquiescendi sedem suis libratis
ponderibus occupent: Alioquin inter sicciscendum congesta non
ut opus postulat / constipatæ congruerent: sed rimas relinquerent se
dendo: Idcirco sic fiat / non prorsus adimantur sed in dies sensim
relententur armamenta: ne si non attemperate subdemas / crudum opus
sequatur.
Post dies uero aliquos pro operis magnitudine adhuc
plusculum relentato: Sic deinceps facito / quoad lapidei per testudi
nem cunei sese coaptent / et opus durescat.
Relentandi modus hic
est: Nam cum operis armamenta in pilis aut ubi conducat constitu
eris: primum illic subigis capitibus ipsis armamenti cuneos ligne
os ad bipennis similitudinem acuminatos.
Cum igitur relentate
opus libueri / malleolo cuneos hosce distrudes sensim quoad uo
les / sine periculo.
Denique sic statuo / non ante integram per
pessam hyemem armamenta esse subdemenda: Id quidem cum
ob cæteras res: tum ne imbrium madefactione eneruatum resolu