Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
elegans antiquitatum perscrutator ex ueterum testimoniis Protho
genii nepotes excogitasse hominibus domicilia asseuerat / quæ ex
foliis harundinum & papiro intexerentur.
Sed nos redeamus ad rem
Veteres igitur & in primis Theophrastus scindere arborem prae
sertim abietem et piceam et pinum iubent / ubi primum germinas
se tenerosque caudices prompsisse occeperint: Vbi & propter hu
moris exuberantiam facile corticem amouisse possis: Esse tamen
aliquas post uindemiam: quæ cæsæ commodiores sint: uti est acer
ulmus / fraxinus / tilia / Robora item si credantur uere / fieri teredi
nosa attestantur.
At eadem si cedantur bruma / fieri ut neque uitien
tur / neque pandantur: Et faciat ad rem quod adnotarunt materiam
quidem: quæ per brumam flante borea cedatur / etiam uirentem bel
lissime & prope immunem fumo ardere: Quæ res inditio est hu
morem succosam esse non crudo sed digesto.
Vitruuio placuit
materiam cedi a primo autumno usque antequam flare incipiat Fauoni
us.
Hesiodus quando inquit sol nostrum in caput pendens multa
inferuescit ui : et hominum inde color fuscatur / tunc messis instat
Cum uero decidere folia ceperint / tu siluam cedito.
At Cato rem
totam sic moderatur.
Materiem inquit si robur sit / cedito ubi sol
stitium fuerit: Nam ad brumam semper intempestiua est: cætera
materies quæ semen habet cum maturum fuerit: quæ non habet /
cum libuerit: Quæ maturum & una uiride habet / tunc cedito cum
semen exciderit: Vlmum uero cum cadunt solia.
Et referre pluri
mum aiunt qua luna ferrum adigas.
Namque tantam quidem uim
lunationum esse in eiusmodi rebus ferro attingendis putant cum
cæteri / tum in primis Varro: ut etiam qui tondantur luna decre
scente fieri confestim caluos asseuerent: Eaque de re Tiberium prin
cipem referunt diem capillo tondendo seruasse.
Astronomi affir
mant non defuturam animo tristitiam si capillum aut unguem se
cueris luna oppressa maleque affecta.
Illud faciat ad rem quod aiunt
quas res ad usum habiturus sis / ut locis moueantur has ferro manu
que tractandas cum fuerit luna in libra cancroue: Quæ uero stabili
a & locis immota futura sint / tunc incohandas et pertractandas
cum erit luna in leone tauroue & eiusmodi.
Sed cedi oportere ma