Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
curandum est.
Nam tectum quidem natura sui / sirecte interpretor
ex omni ædificatione mortalibus primum fuit eorum quæ ad usum
quietis facerent: adeo ut tectorum gratia non paries solum: et quæ
cum parietibus surgunt et consecuntur: Verum etiam ea quæ sub
solo ipso sunt inuenta esse non negent / uti sunt aquarum depulsi
ones et deriuationes quæ ex imbribus et cloacæ & eiusmodi: Ego
uero usu istarum rerum perdoctus memini quam sit difficile perducere o
pus / ut in eo sint partium commoditates dignitati uenustatique con
iunctæ : hoc est ut habeant eum cætera quæ probentur / tum et par
tium excultam uarietatem / qualem proportionum ratio & concin
nitas diffinierit.
Magnum est superi id quidem / sed habili / destina
to decenti aptoque tecto operire cuncta hæc non nisi solertis: et ad
modum circumspecti esse ingenii opus & artificii affirmo.
Demum
cum tibi aliisque peritis tota operis facies perplacebit et coniectatio
ita ut nihil se offerat in quo hæsites / nihil in quo melius posse con
silium capi statuas / moneo ne libidine ædificandi ad opus incohan
dum properes uetusta ædificia demoliendo aut immania uniuersi o
peris fundamenta iaciendo: quod ipsum inconsiderati & præcipi
tes faciunt: Sed si me audias supersedebis tempus aliquod / quoad
ingenii tui recens approbatio deferbuerit / cuncta demum accura
tius recogniturus / cum non inuenti amore: sed consilii rationibus
dabitur / ut de ipsa re consideratius diiudices: Omnibus enim in
rebus agendis multa tempus afferet ut aduertas atque perpendas /
quæ te uel solertissimum fugerant
Modulos tibi recognituro hæc inter pensandas rationes uersentur
neces se est: Principio ne quid aggrediare supra uires hominum:
Neue quid suscipias: quod cum rerum natura protinus depugna
turum sit.
Naturæ enim uis tam & si interdum mole obiecta iter
pelletur: aut innixu aliquo detorqueatur / eiusmodi tamen est / ut
siuerit ea quidem nunquam non superare ac profligare quicquid obuer
setur: atque impediat: Et omnem quidem contra se expositam rerum
ut ita loquar: peruicaciam diuturna et assidua oppugnandi perseue
rantia tempore / fecunditate labefactat atque persternit.
quam multa ho
minum manufacta et legimus & uidemus nullam præsertim ob rem