Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
ingenium et industria illic æque atque istic in opere comperari :
tamen ex pretio et præstantia rerum quibus id opus constet
gratia in altero multo habebitur quam in altero accumulatior.
Postremo gloriæ cupiditate nusquam quippiam præsertim insue
tum atque inuisum temere aggrediaris moneo.
Pensata dige
sta sint ad minimum omnia quæ in medium afferentur.
Alio
rum. n. manu perficere quæ tuo proprio ingenio commentatus
sis laboriosa est res: et alienis uelle uti pecuniis ad arbitrium
quis non intelligit quam nusquam futurum sit uacuum querimonia?
Tum et commune illud uitium quo sæpius fiat / ut ferme nul
lum maximorum operum grauibus atque ualde uituperandis erro
ribus careat peruelim abste longe abigas quotus erit omnium
qui non affectet uitæ / artis / morum / institutorum tuorum emenda
tor moderator directorque uideri.
Maxima quæque ædificatio
ad uitæ hominis breuitatem et operis magnitudinem uix nunquam
dabitur / ut per eundem absolui possit qui posuerit.
At nos
procaces qui sequimur omnino aliquid innouasse contendimus
et gloriamur.
Ex quo fit / ut aliorum bene inchoata depra
uentur et male finiantur.
Standum quidem censeo auctorum de
stinationibus : qui per maturitatem illas excogitarunt.
Po
tuit enim primos eos constitutores aliquid mouisse / quod
ipsum te diutius et diligentius perscrutantem atque rectius con
sulentem quoque non latebit.
Tamen quicquid attentandum
institueris / id non nisi de peritissimorum consilio uel potius
edicto aggrediaris moneo.
Sic. n. et commodis ædificationis
et tibi ab obtrectatorum insimulationibus bellissime consulue
ris.
Diximus publica: diximus priuata: diximus sacra: dixi
mus profana: quæ ad usun.: quæ ad dignitatem: quæ ad uo
luptatem.
Nunc quod reliquum est / siquid aut architecti in
peritia atque indiligentia: aut temporis hominum ue insuria
aut sinistris impræmeditatisque casibus per ædificium mana
rit uitii / dicemus quo pacto id corrigi restituique possit.
Fa
uete his studiis litterati.