Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
Numero autem fenestras et hostia assueuere ponere impari: Sed
ita ut hinc atque hinc partes paribus responderent.
Media uero essent
paulo ampliora: Atque maximopere præcauebant / ut uiribus ædi
um parcerent ea de re longe ad angulis: et columnarum producti
onibus apertiones ponebant locis potissimum parietis imbecillio
ribus: sed quæ honeri substinendo non uacarent: Et seruabant ut
a solo ad tectum usque integræ & minime interfractæ quam plures pos
sent parietis partes surgerent ad perpendiculum.
Est genus quod
dam quasi apertionum quod hostia & fenestras situ et forma imi
tentur: Sed totam parietis crassitudinem non peruadit / Verum
quasi scaphis incauatis digna aptaque spatia sedesque signis & tabulis
præbent.
Hæc autem & quo loci et quam crebræ quam que amplæ statuen
de sint / tum dicemus distinctius / cum de ornamentis ædificiorum
tractabimus: tam & si non minus ad impensæ rationem quam ad ue
nustatem operis faciat: quod in muro complendo minus lapidum
& cementi consumatur: Hoc tantum faciant ad rem / quod has sca
pharum collationes numero aptas / amplitudine inuastas / forma
decenti esse oportet: ut sui ordinis penitus fenestras imitentur: et
apertiones quidem istiusmodi uticunque ille sint aduerti ex ueterum
operibus non ampliores consueuisse ponere quam ut sui parietis partem
occupent septimam: Sed ne minores quidem quam ut capiant nonam.
Inter columniorum spatia nimirum inter primas apertiones con
numeranda sunt: Ea pro ædificiorum uarietate quoque uaria consti
tuuntur Sed de his distinctius dicemus / cum præsertim de sacris
ædibus parandis suo loco ratiocinabimur.
Hic sat sit admonu
isse apertiones hasce ita ponendas / Vt columnarum ratio / quæ
tectis substinendis relinquantur / in primis sit per quam diligentissi
me habita: ne quid ille quidem graciliores relinquantur atque ra
riores / quam ut commode ferre onus tectorum possint: neue quidem
crassiores: aut frequentiores quam ut areæ spatia & aditus ad rerum
temporumque usus expedita relinquantur.
Cæterum apertiones
aliæ cum crebræ extabunt columnæ / Aliæ cum raræ.
Namque
crebris columnis trabs: raris arcus super adducitur.
Sed omni
bus apertionibus / quibus arcus ducitur curandum est.