Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
Apollinis inuentam refert capitolinus historicus auream arculam
per uetustatem: ex qua corruptus: & perinde ueneficus inclusus
aer / cum illa quidem refringeretur se se effundens: non eos solum
interemit: qui tum prope aderant: Verum & contagionibus pe
stem atrocissimam totam in Asiam usque ad Parthos intulit.
Ex Ammiano item Marcellino historico legimus Marci Antonii
& ueri temporibus apud Seleucam post directum templum: &
perlatum simulacrum conici Apollinis Romam / fuisse per mili
tes inuentum angustum & prius conclusum a Caldeorum uatibus
foramen.
Quod ubi præde studio reserarunt / pestilens exiluerit
uapor tam atrox: tamque detestabilis ut a Persarum finibus intra
Galliam usque infecta omnia sint reddita tetro & funesto morbo
Fenestras igitur esse oportet mansionibus singulis.
Id quidem
cum luminis excipiendi / tum etiam innouandi aeris gratia: & e
as quidem ad loci usum & parietis amplitudinem accommodatas
Vt neque plus: neque item minus excipiant luminis neque frequen
tiores aut rariores sint quam usus postulet.
Tum & prospiciendum
est quibus uentis excipiendis pateant fenestræ ipsæ: Nam quæ
salubres spectabunt auras multo adapertas quoquo uersus licebit
facere: Et eas quidem iuuabit ita aperire / Vt incolarum corpora
appellens flatus ambiat.
Hoc maxime fiet si fenestrarum sponde
essent humiles adeo / ut uideri et uidere per uicos ambulantes pos
sis.
Quæ autem non usque quaque saluberrimis uentorum plagis ob
iectæ erunt fenestræ / ita ponentur ut lumina excipiant non pauci
ora quam conueniat: sed ne etiam plura quam quibus possit carere: Et po
nentur illæ quidem in sublimi / quo uentos a corporibus obiectus
paries intercipiat.
Nam habebunt quidem hoc pacto uentos / qui
bus aer reficiatur: Sed erunt infracti atque perinde non omnino non
sani.
Prospiciendum est et qui soles penetraturi inde intra ædes
sint: et prodiuersorum commoditate habendæ apertiores aut arctiores fe
nestræ sunt.
Nam æstiuis diuersoriis aut uastos quaque uersus si
erunt illæ quidem septentrionales / aut si erunt meridiane soli
busque obiectæ infimas et modicas posuisse apertiones conferet /