Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
bus extantes expeditæ: sed pro mediis frontibus pilarum adpa
ctæ apponentur substituenturque arulæ columnis ex sexta altitudi
nis columnationis.
Cætera sequentur ornamenta uti in templis.
Alti
tudo uero cum totis ornamentis columnarum et coronæ fiet ex di
midia perpendiculi intimarum gradationum.
Itaque duos habebit or
dines istiusmodi columnationum extrinsecarum / quarum secunda testu
dinatio summam æquabit altitudinem gradationum ad quam quidem
altitudinem ex libella coæquabitur etiam pauimentum porticus
eius / quam dixi introrsum aream spectare medianam theatri linea
mentum areæ theatri imitatur uestigium pressum pede equino.
His pactis subastituetur suprema porticus.
Eius frons atque
columnatorum non uti sub se substituta quas recensuimus ab extrinse
co recipient lumina: sed contra uti de ea prius diximus specta
bit aream medianam theatri: hoc opus nos cum ea re fiat ne uoces
dilabantur sed concogantur plenioresque remittantur / circumuallationem
appellabimus.
Huius circumuallationis altitudo ter capiet
dimidiam altitudinis primæ columnationis extrinsecæ partes
quidem habebit hasce.
Parietem columnis substitutum: hanc nos
partem suggestum appellabimus: et capiet is paries ex tota cir
cumuallationis altitudine / quæ a supremis gradibus theatri
ad sui tecti operimenta sit in theatris maximis nihil plus ter
tiam in minoribus nihil minus quartam.
In hoc pariete stabunt
columnæ superinstitutæ / et capient longitudine sui cum basibus
capitulisque tantum ex tota altitudine circumuallationis / quantum
sit eius ipsius dimidia.
Hasce supra columnas uenient ornamen
ta / et una quod basilicas imitetur / præsurget alamentum parie
tis super columnas inducti.
Qui quidem paries sextam sibi totius
circumuallationis partem residuam occupet altitudine.
columnæ
istic erunt expeditæ ductis lineamentis earum ex basilica.
Nu
mero æquabunt columnas quæ in porticu extrinseca adpactæ sit:
inque radiis eisdem statuentur.
Radios appello rectas lineas du
ctas a centro theatri ad singulas columnas exteriores.
In parie
te aut circumuallationis quod columnis substitutus sit: quem eundem
suggestum appellamus / adaperientur uada infimis itionibus in