Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
seu ionicam / seu corinthiam / seu thuscanicam partionem omnium
esse commodissimam / non quo eorum descriptione transferen
dis nostrum in opus quasi astricti legibus hæreamus: sed quo idem
admoniti nouis nos proferendis inuentis contendamus / parum il
lis maioremue si queat fructum laudis assequi.
Sed de his suo lo
co distinctius prosequemur / cum inuestigabimus quo pacto urbem
& urbis membra: et quæ ad cuiusque usum oporteant collocentur
Nunc sequitur ut de parietum descriptione summatim transi
gamus.
Sed illud hic nolim præteriisse / quod apud ueteres anno
taui / eos maximopere cauisse / ne ullam areæ extremam lineam
rectam ducerent / ita ut esset illa quidem prelonga & nullis locis
non intercepta cum flexarum linearum conuexione / tum et angu
lorum sectione.
Atqui hoc ideo fecisse peritissimos uiros impromp
tu est / quo uellent parietem quasi adactis adiumentis / quibus co
hæreat / firmiorem reddere.
In parietum ratione recensenda a di
gnioribus incipiendum est.
Is ergo locus admonet.
ut de columnis
et de his quæ ad columnas pertinent dicendum sit: quando ipsi or
dines columnarum haud aliud sunt quam pluribus in locis perfixus ad
apertusque paries: Quin et columnam ipsam diffinisse cum iuuet /
fortassis non ineptæ esse eam dicam firmam quandam et perpetu
am muri partem excitatam ad perpendiculum ab solo / immo usque
ad summum tecti ferendi gratia.
Tum et tota in re ædificatoria
nihil inuenies quod opera et impensa et gratia præferas columnis
Sed habent columnæ ipsæ quippiam inter se / quo sint dissimiles
hic nos similitudinem / quod ea presertim ad genus pertineat / non
pretermittemus: Dissimilitudinem uero / cum ad speties ea quid
spectet / alibi prosequemur suo loco.
Atque ut ab ipsis / ut ita loquar
radicibus ordiamur / quibusque columnis fundamenta substituuntur
Fundamentis quidem ad areæ planitiem coequatis consueuere mu
rulum superimponere: quem nos arulam / alii fortassis puluinarum
nuncupabunt: Supra murulum basim adigebant: in basi colum
nam statuebant: supra columnam capitulum collocabant.
Et ha
rum quidem hæc erat ratio ut columna omnis infra medium tur
gesceret: sursum uersus retraheretur: Crassitudineque sua esset pede