Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
armamenti astructis superastruo ex testa et calce testudinum
adhibita diligentia / ut eius partes graciliores crassioribus
et constantioribus bene annexa et bene offirmata conueniant
conclusa perinde testudine dum armamenta subdemuntur.
Eximo ex solida structura testudinis congestas istas luteas
quas principio disposueram accumulationes: eo pacto for
marum scalpturæ ad arbitrium ex præscripto subsequuntur.
Redeo ad rem.
Mihi illud uehementer placet quod scribit
Varro.
Ad testudinem pictam affuisse formam cæli: et af
fuisse præterea stellam mobilem et radium: qui quidem quæ
nam esset hora diei: qui tum extra perflaret uentus indica
ret.
Itaque istiusmodi perplacet.
Fastigia tantum afferre operibus dignitatis affirmant ut
ætherea Iouis domicilia tametsi illic nunquam pluat serua
to decore minime carere fastigio posse arbitrentur.
Fastigia
tectis apponuntur sic.
Nam ex frontis latitudine quæ ad co
ronas est / pars ne plus quarta sumitur: ne minus quinta: ad
quam uertex hoc est culminis supremus angulus attollatur:
extremis subgrundationibus fastigii: inque illo summo cacu
mine imponentur arulæ statuarum collocandarum gratia:
his autem quæ in angulis extremis subgrundationum sunt /
altitudo erit / quanta est præter fasciam regiam totius coro
nicis crassitudo.
Arula autem imposita medio cacumini fa
stigii excedet angulares parte sui octaua.
Buccidem primum
ferunt extremis tectorum imbribus instituisse personas ap
ponere ornamenti gratia ex creta rubricata.
Postea totis cum
tegulis marmoreas ponere assueuere.
Apertiones fenestrarum in templis esse oportet modicas
et sublimes: unde nihil præter cælum spectes: unde et qui
sacrum faciunt / qui ue supplicant / nequicquam ab re diuina
mentibus distrahantur.
Horror qui ex umbra excitatur na
tura sui auget in animis uenerationem: et coniuncta quidem
multa ex parte maiestati est austeritas.
Adde quod ignes qui
templis debentur / quibus nihil ad cultum religionis orna