Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
facile insaniant: quibus se se facile in pernitiem dedant: quibus
aut suspendio aut præcipitio aut ferro et ueneno facile uitam po
nant.
Adde his quod secretioribus iterum naturæ inditiis perscru
tatis / quæcunque ad rem faciant pensitasse opus est.
Vetus a De
metrio usque ductum institutum non modo urbibus: & oppidis /
Verum etiam militaribus in dies castris ponendis: Vt iecora de
pastarum illic pecudum inspectemur quo sint habitu & colore:
Quæ si forte uitio infecta apparuerint / uitandam loci insalubrita
tem præ se ferunt.
Aiebat Varro compertum habere se locis
quibusdam minutissima quædam athomorum instar uolitare ani
mantia aere: & anhelitu in pulmone excepta hærere præcordiis:
Et rodendo inferre morbum atrum & tabificum: atque perinde pe
stem pernitiemque afferre.
Neque illud prætereundum est / quod lo
ca inuenies aliqua suapte natura incommodis prope omnibus ua
cua & periculis libera: Sed ita sunt exposita / ut eo gentes exteræ
& aduentitiæ / non interrato pestem & calamitatem inferant.
Eamque rem non armis tantum & iniuria exequuntur qualia sunt
quæ Barbaris atque immanibus obiiciantur: Verum & per amiciti
am atque hospitalitatem uehementer ledant.
Aliqui quod uicinos cupi
dos rerum nouarum habuerint / ex illorum ruina et iactura pere
clitati sunt.
Peram in ponto ianuensium coloniam assiduo pestis
uexat / quod eo loci in dies excipiantur conuecti serui cum animi
egritudine.
tum et situ atque illuuiæ tabescentes & morbidi.
Auspiciis item & seruato celo regionis futuram fortunam inda
gasse prudentis & bene consulti esse affirmant: Quas ego artes
modo cum relligione conueniant / minime aspernendas duco.
Quis id negabit quicquid id ipsum sit quod fortunam nuncupant
in rebus hominum ualere plurimum?
Ne uero affirmabimus pu
blicam urbis Romæ fortunam ad propagandum imperium ualu
isse non plurimum.
yolai urbem in sardis ab Herculis nepote con
ditam / & si a Carthaginensibus Romanisque persæpius armis la
cessita extiterit: æternum tamen fuisse liberam scribit Dyodorus.
An
id absque loci illius fortuna factum est apud delphos / ut templum a Flegi
a prius incensum / tertio item syllæ temporibus arderet?
quod & capitolium