et eiusmodi adicienda sunt: ubi seruitia clientelæ familiæque
suos præstolantes impræmeditatis casibus sit præsidio. Illud
non prætermitto. Locis quidem omnibus quibus uox aut re
citantium aut canentium aut disputantium audienda est:
testudinata haud usque conueniunt quod uocem retundant: con
tignata conueniunt quod sonora sint.

Castris ponendis nimirum omnia repetenda pensandaque sunt
quæ libris superioribus de urbium ponendarum rationibus disse
ruimus. Nam sunt castra ueluti urbium quædam seminaria:
et constitutas urbes non paucissimas comperies illic / ubi pe
riti bellorum duces metarint. In castris tamen præcipua hæc
sunt: ut intelligamus castra ipsa quid spectent. Castra quidem
ni repentinos armorum casus et maiorem hostium uim ue
rerentur non ponerent. Et penitus ab re id opus esse arbitren
tur: hostium iccirco ratio habenda est. Hostium alius ar
mis et manu est par: alius concitatior et ualidior. Castrorum
hinc tria esse genera statuemus. Vnum temporarium et mo
mentis mutabile: quo inter agendam expediendamque rem
aduersus compares armatos utimur / partim continendi in
tuto militis: partim coaptandæ postulandæque occasionis cau
sa ut cepta preclare perficias. Alterum genus castrorum erit
statarium: suisque diffidentem copiis hostem: dum se muni
to aliquo in loco continuerit premere et occupare instituas:
Tertium fortassis castrorum genus illud erit: quo impeten
tem urgentemque hostem sustineas / quoad lacessendi satietate
aut obsidionis tedio affectus discedat / atque abeat. In hisce
omnibus egregie curandum in primis prouidendum est:
sic se habeant omni ex parte / ut eis nihil desit rerum omnium
quæ ad salutem / ad se tuendum / ad tolerandum / frangendumque
hostem accomodentur. Et contra ut hosti nihil quoad in te
sit rem omnium suppeditet: quibus aut te possit lacesse
re: aut sese ferre sine incommodo atque periculo. Ergo cap
tanda imprimis erit loci oportunitas: quo et inueniri abunde:
et comportari expedite: et excipi ad arbitrium commeatus