4
pertractatas.
Aristoteles. enim in principio Quęstionum mechanica
rum multa, ea〈qué〉 pręcipua ad causas rei mechanicæ dignoscendas
aperuit; 〈qué〉 secutus Archimedes in his libris mechanica prin
cipia explicatiùs patefecit, eaquè planiora reddidit.
Nec propte
rea Aristoteles diminutus extitit: etenim eorum, quę ab ipso pro
posita, & explicata fuere, problematum causas egregiè patefe
cit.
sed quoniam Archimedi scopus fuit mechanicę disciplinę
rudimenta explanare; propterea ad magis particularia enucleam
da descendere voluit.
Aristoteles. enim (gratia exempli) quęrens cur
vecte magna mouemus pondera?
causam esse ait longitudinem
vectis maiorem ad partem potentiæ: & rectè quidem; cùm ex
principio ab ipso constituto manifestum sit, ea, quę sunt in
longiori à centro distantia, maiorem quo〈que〉 habere virtuté.
Ar
chimedes verò vlteriùs adhuc progredi voluit, hoc admisso, nem
pè quod est in longiori distantia maiorem uim habere, quàm
id, quod est in breuiori, inquirere etiam voluit, quanta sit vis
eius, quod est in longiori distantia ad id, quod est in breuiori;
ita vt inter hęc nota reddatur qualis, & quę sit eorum propor
tio determinata.
at〈que〉 ideo fundamentum illud mechanicum
pręstantissimum manifestauit; videlicet ita sese habere pon
dus ad pondus, vt distantia ad instantiam, vnde pondera su
spenduntur, sese permutatim habet.
quo ignoto, res mechani
cę nullo modo pertractari posse videntur.
quandoquidem
huic tota mechanica facultas tanquam vnico, pręcipuo〈que〉
fundamento innititur.
Quare Archimedes Aristotelem sequi vide
tur; quod non solùm patet exijs, quæ dicta sunt; verùm etiam
si Archimedis postulata considerauerimus, quibus constituendis,
ea, quæ de principijs mechanicis Aristoteles patefecit, Archi
medé supponere comperiemus. vt deinceps suo loco perspicuum
fiet.
In ratione pręterea, ac modo considerandi mechanica, maxi
ma ambo affinitate coniuncti in cedere vidétur.
Aristoteles. enim
res mechanicas tum Mathematica, tú naturalia sapere, ac respi
cere asseruit: quod quidem & Archimedes optimè nouit: nam quę
Mathematicè sunt consideranda, geometricè demonstrauit,
vt sunt distantiæ, proportiones, & alia huiusmodi: quæ verò
sunt naturalia, naturaliter quo〈que〉 considerauit; vt ea, quæ ad gra
uitatis centrum spectant, & quæ sursum, & quę deorsum moue