Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
perpendiculum ducito: commissuras antecedentium medii deinceps
lapides obtineant curato.
Integros ordinibus exponito: medium
parietem refractis farcito: ordines ordinibus crebris traductis lapidum
nexuris coadiugato.
Hactenus de pariete.
Venio ad tectum.
Sed nolim illud præteriisse: cuius argumenta apud ueteres maiorem
in modum obseruata intelligo.
Sunt in rerum natura / quibus pro
culdubio inest uis non aspernenda: laurum arborem: aquilam aliter uitulumque
maritimum piscem aiunt fulgura non petere: Hæc si operi interlu
dantur: sunt qui fortasse putent futurum intactum fulminibus et
immune.
Equidem id ego æque posse uideor sperare: atque illud
et dere quod aiunt ranam rubetam fictili inclusam medioque defos
sam agro / arcere alites ab sementis.
Et ostrim arborem / si in domum
inferatur / reddere partus difficiles: Et enomion lespiam frondem
sub tectis habitam præcipitare aluum et inanitate pestem inferre.
Redeo ad rem.
Hic repetere oportet quæ supra cum de lineamen
tis ædificiorum tractaremus / perstrinximus.
Tectorum igitur alia sub diuo: alia non sub diuo: Et horum aliqua
lineis constant rectis: aliqua flexis: aliqua mixtis.
His addito
quod hic faciat ad rem: Nam aut ex arborum materia pone tectum
aut lapide.
Ordiemur inde adeo rem principio hic sumpto: ut sta
tuamus quippiam esse / quod ipsum ad uniuersi tecti ratiocinati
onem pertineat: et sit huiusmodi.
Tecto cuiuis et ossa et neruos
et complementa et cortices et crustulas inesse æque atque in muro
interpretemur: tamen hoc ita ne sit re ipsa consideremus.
Princi
pio ut ab his qui rectis lineis ex materia syluarum constant inci
piamus.
Tectis quidem ferendis opus est firmiores a pariete ad
parietem substituas trabes: atque has uti modo commentabamur esse
intransuersum positas columnas non inficiabimur.
Ossis ergo lo
co erit trabs: quod si per impensæ rationes liceret: quis non optet
totum habere opus / ut ita loquar osseum et solidissimum: hoc est
continuatis columnis / et counitis trabibus compactum et obfirma
tum?
Sed parsimoniæ prospicimus / superfluum putantes quicquid
seruata operis firmitate possit detrahi: ea de re trabium hic sinun
tur interualla: Ex quo et trabibus transuersalia imponuntur tigna :