Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
fractitio et commutilato quocumque datur lapide / opere prope
congestitio et tumultario: In his alteris nulli aut perquam modici im
miscentur lapides incerti: Sed tota totum id intimum ordinario
extexunt opere.
Mallem ad æternitatem plenis ordinibus uniuer
sum parietem quadrato lapide completum redderent: Tamen qua
licumque uacuum id inter cortices lapide opplendum institueris: quo
ad res patitur curato ut ductu coæquato librati ordines connectan
tur.
Tum et officii quidem erit ab altero extimo ad alterum inte
stinum corticem / aliquos non penitus interraros ordinarios lapides
mediam per parietis crassitudinem ad cortices ipsos mutuo connecten
dos traducere: quo infusa infarcinamenta spondas crustarum non
protrudant.
Infarcinationum ductus obseruarunt ueteres una perpe
tuaque refusione attollere non altiores quam ut in quinos quosque pedes or
dines superextenderent: quo ueluti neruis illigamentisque structura ar
ctata concinctaque redderetur: quo etiam siquid totam per infarcinati
onem aliquo aut fabrorum uitio / aut casu desidisse comperit: non ilico
in se reliquorum superurgentium pondus trahat: Sed habeant superiora
quasi innouatam ad consistendum basim.
Cæterum admonent /
quod apud omnes ueteres probe obseruatum uideo: ne quid maio
ra inter farciendum saxa interserantur: quam ut libræ pondus comple
ant: minutiora enim quæ sunt / facilius ueniri atque ad nexuras adæ
quari arbitrantur quam prægrandia.
Et faciat ad rem quod apud Plu
tarcum de Mino rege traditur: Nam is quidem cum plebem per
artes diuideret: sic censebat corpus omne quo magis minutas diui
sum in partes sit: eo facilius ad arbitrium tractari atque coæquari.
Illud non negligendum puto: quod caua omnia complesse / et ni
hil uspiam interuacuum reliquisse oportet / cum cæteras ob res /
tum ob id ne istuc animantia ingrediantur: quæ nidificatu et con
gestis sordibus atque seminibus caprificos per murum excitent.
Dictu incredibile quantas lapidum moles / et quas congeries com
motas una esse arboris radice uiderim.
Illiganda igitur et complenda
quæ construas omnia diligenter sunt.
Inter procinctus aliqui præterea nexus lapidum maiorum indu
cuntur: qui et crustas exteriores crustis interioribus: et ossa etiam