Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
die brumali pulegium aridum florescere / inflatas uesicas disrumpi
salictorum folia: Malorum grana uerti ac circumagi / murumque iocuscu
lis fibras numero in dies ad lunæ numerum congruere atque æquari.
Ego uero etsi istius disciplinæ professoribus et temporum obseruato
ribus non tantum tribuam / ut eos existimem suis posse artibus certam
præstare fortunam rebus / non tamen est ut aspernandos ducam siquando
disputent præscripta istiusmodi tempora monente coelo utramque in par
tem posse quam plurimum.
Sed uti ea sese habeat res / seruasse quæ admo
nent: aut plurimum proderunt si uera sunt: aut minimum nocebunt si
erunt falsa.
Adderem hic aliqua ridenda / quæ ueteres probauere in
choandis rebus: sed nolim interpretentur secus atque res ferat: Et pro
fecto ridiculi: qui bono item omine cum cæteras res: tum et imprimis
areæ præscriptionem inire iusserint.
Veteres his superstitionibus adeo
uacabant: ut esse primum militem in delectu conscribendo curarent: ne
ei esset nomen ulla ex parte infaustum: tum et lustranda colonia atque
exercitu bonis nominibus eligebant / qui hostias ducerent: et locan
dis uectigalibus censores Lucrinum lacum ob nominis felicitatem
esse omnium primum instituere: Tum et malo nominis nomine permoti quæ
prius epidannum uocabatur: ne indannum eo nauigantes ire dicerentur:
Dyrrachium appellari uoluere.
Eadem ronne et Beneuentum / quod
prius Maloeton diceretur nuncupauere.
Rideo hic: nam bona etiam
uerba et precantia adiungi placet.
Et sunt qui affirment hominum
uerba tanti causae / ut uel a feris mutisque rebus audiantur.
Sino illud Ca
tonis uerbis lassatas boues instaurari.
Solere quidem homines aiunt
impetrare a solo patrio uerbis et precibus / ut insuetas et alienas alat
arbores: ipsasque arbores exorari posse ut transmigrent / et in alieno
accrescant.
Iam mihi postea quam inepti causae coepimus / aliorum ineptias
recensendo illud ridiculi gratia non omittam / quod aiunt adeo au
diri hominum genus / ut rapam affirment ampliorem crescere: si dum
seratur obsecretur / ut sibi et familiæ et uicinis benigne conferat.
Quæ quidem res si ita sunt: non intelligo cur ocimum herbam pu
tent / quo magis cum maledictis et probris satum sit / eo fructus
lætiores afferre.
Sed missa hæc faciamus.
Cæterum præstare qui
dem arbitror / si omni opinionum incerta superstitione despecta / rem