Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
Nam ferrum quidem æs atque plumbum et uitrum er reliqua istius
modi ut pares nihilo plus opus est industria, quam ut coemis atque in
unum cogas / quoad in opere perficiundo non desint: tam etsi de his
seligendis et distribuendis dicemus suo loco / quæ ad operis ornamen
torumque rationem absoluendam conueniant: Atque nos quasi opus fac
turi simus et manu ædificaturi ab ipsis fundamentis rem ordiri ag
grediemur: Sed hic prius est ut iterum admoneam / pensanda esse
tempora cum publica / tum et priuata nostra nostrorumque eiusmodi
sint: ne quid aggrediamur: in quo perturbatis rebus aut inuidiam
captes si perseueres ædificando: aut dispendium si deseras.
Adde quod
et naturæ tempora inprimis erunt obseruanda: Nam uidere quidem
licet / uti ea quæ per hyemem ædificantur / locis præsertim frigidis
gelent: Ea uero quæ per æstatem / locis præsertim æstuosis arescant /
prius quam cohereant.
Hinc igitur admonebat Frontinus architectus
esse ad opus exequendum apta accommodataque tempora: quæ sunt
a chalendis aprilis / ad chalendas usque nouembris / intermisso æstatis
feruore.
Sed pro locorum uarietate et coelo opus maturandum aut
producendum statuo.
Itaque si cum his cumque cæteris rebus quæ supra
recensuimus / bene tibi conueniet: erit demum area futuri operis
describenda / signatis in solo spaciis sua et linearum et angulorum
dimensione.
At sunt qui admonent bonis initiis inchoandam esse ædificationem:
permaximi quidem interesse quo quidque temporis momento in rerum
præsentium numero causae occeperit.
Lucius Tarutius urbis Romæ
natalem diem adinuenisse fortunæ successibus annotatis prædicatur:
Tantanque habere uim ad res futuras ipsum hoc initii momentum pu
tarunt sapientissimi ueteres: ut fuisse Iulius firmicus maternus re
ferat / qui mundi genituram ex rerum euentibus compertam fecerint:
ac de ea re accuratissime scripserint.
Namque Esculapius Annubius
que: et istos secuti Petosiris et Necepso sic fuisse hanc affirmant:
surgente ab orizonte Cancro et luna ex dimidio / sole in leone / sa
turno in capricorno / ioue in sagittario / marte in scorpione / uenere
in libra / mercurio in uirgine.
Et profecto tempora si recta interpre
tamur plurimum plerisque in rebus possunt.
Nam et quod illud quod aiunt