Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
& egregie tornatili: & ebano omnium gracillima utebantur.
Neque signis & tabulis efficiundis aspernabantur populum albam
& item nigram: & salicem & carpinum et sorbum / sambucum et
ficum: Quæ arbores cum siccitate et æquabilitate ad excipienda
seruandaque pictorum glutiniamenta et illiniamenta utiles sunt:
Tum ad formas exprimendas ductibiles quidem atque admodum
faciles: Verum inter hasce omnium mollissimam æxtare tili
am in promptu est: Sunt qui ad signa conficienda iuiubam com
probant: His contraria est robur: quando quidem inter se et cum
aliis omnibus eiusmodi materiis insociabilis omnino: et omnis
glutinis aspernatrix sit.
Idem uitium esse omnibus lactumosis et
crispis aiunt / ut omne genus glutinamenti abdicent.
Rasile itidem
atque densum quodque lignum ægre coheret glutino: Quæ item di
uersa sunt natura uti est Hedera / Laurus / Tiliaque / quod calidæ
sint / cum his quæ humectis locis nascuntur: quod eiusmodi om
nes frigidæ natura sint / diu glutino non cohærent.
Vlmus /
Fraxinus / Morus / Cerasusque / quod siccæ sint cum platano et al
no / quæ madidæ natura sunt / non conueniunt.
Quin & tan
tum affuit apud maiores / ut natura inter se non congruentia:
& contraria glutino connecterent: Vt etiam simul non iugata:
Sed hærentia uetuerint coagmentari.
Hinc illud Vitruuii quod
esculeos quidem axes admonet querquinis non iungendos.
Ve
rum ut de his omnibus summatim referam: Apud omnes aucto
res constat infæcundas arbores firmiores esse fertilibus: Siluestres
& manu ferroque non cultas duriores esse domesticis: Nam silue
stres quidem in morbos incidere / quibus interimant negat Theo
phrastus: Domesticas uero: & maxime quæ fructus ferant grauis
simis esse obnoxias morbis prædicant: Et inter feraces præcoques
serotinis / & dulces acutis esse imbecilliores statuunt: Et inter a
cutas atque asperas solidiores putant eas / quæ fructus acerbiores ra
rioresque edant: Quæ alternis annis promunt: & quæ penitus ste
riles sint / feracibus nodosiores sunt: Et istarum quo quæque breui
or / eo difficilior.
Et steriles magis crescunt quam fertiles.