Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
quæ dulci sit succo prædita: & quæ facile incendatur.
Ab his ta
men excipiunt oleam et oleastrum.
Cerrum aut et fagum natura
imbecillem esse contra tempestatem & non peruenire ad uenusta
tem affirmat Vitruuius.
Plinius quercum item celeriter ait mar
cescere.
Ad reliqua uero intestina opera naluarum / lectorum / men
sarum subselliorum et eiusmodi abies egregia est: præsertim quæ
ad alpim Italiæ montem excrescat.
Nam hæc arbos natura est sic
cissima et glutinum per quam tenacissima: Est & picea et cupressus
his rebus percommoda.
Fagum fore alioquin fragilem prædicant
Sed capsis lectisque utilem: & in tenuissimas secari laminas: seca
ri quoque et ilicem aiunt bellissime: Inutiles et asseres habendæ
sunt iuglans / quod facile frangatur / ulmus fraxinusque: Nam hæ tam
et si lente / facile tamen panduntur.
Verum obedientissimam esse
omnium in opere affirmant fraxinum.
Sed nucem demiror non
multo esse in antiquorum monitis celebratiorem / quando ea qui
dem ut uidere licet / cum ad cæteros plerosque usus / tum maxime
asseritiis operibus admodum habilis et pertractabilis est.
Morum
laudant cum ob eius æternitatem / tum quod nigrescat uetustate in dies
et fiat gratior.
Valuas memorat Theophrastus consueuisse diui
tes ponere ex loto ilice buxoue.
Vlmum quæ rigorem firmissi
me asseruet: ideo portarum cardinibus utilem ducunt: Sed permu
tari iubent oportere ut sit radix superior inuerso cacumine: Cato
uectes aquifolios laureos atque ulmeos fieri iubet: Clauiculis cor
num comprobant: Gradus ad scalas orno atque acere ponebant: Pi
nus: Picea: Vlmus ad aquarum ductus intercauabantur: sed has
ce nisi terra contegas ocissime senescere asseuerant.
Cæterum or
nandis ædibus laricem feminam quæ colore similis est melli com
pertum habent in tabellis pictorum esse immortalem: & nullis
riuis fixilem palmaque ei nerui non insint tractim: sed cæsim.
Id
circo ad simulacra deorum efficienda utebantur.
Tum & uteban
tur Lotho ac Buxo & Cedro: & item Cupresso: et crassiore olea
rum radice / ægyptiaque perfica: quam esse lotho similem referunt
Torno autem siquid terete reddidisse opus erat Fago / Moro / Te
rebinto: & inprimis Buxo omnium spississima: