Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
rentur.
Sed si forte pondus irruentis telluris urgebit latus /
aut humectatione uitiabit / ducito secundum parietem fossi
latam uti res postulet: et emiciclos extruito / qui quidem pon
deris uim incumbentis telluris excipiant: et nares plusculis
locis adigito: quibus instillans humor fundatur atque expur
getur.
Aut tigna insternito / quæ frontibus protunsum abirru
ente tellure parietem captu prehendat atque detineat: tignaque
istæc transuersariis adfibulato ac deinceps congestitiis onera
to.
Conferet quidem id.
Nam densabitur aggesta congeries
priusquam materiæ neruus deficiat.
Venio ad ea quæ non prouideri / sed iam effecta emendari
possint.
Fixura in pariete atque linearum proclinatio interdum
fiet a testudine quod arcus parietes trudant aut quod impositam
ponderum iniquitatem non tolerent: sed grauia ferme omnia uitia
istiusmodi non nisi a fundamentis ueniunt: uerum aliunde an a
fundamentis sint inditiis intelligemus.
Nanque fixura quidem
parietis / ut ab ea incipiam / quam in partem surgendo defle
xerat / illic subesse uitii causam indicabit.
Sin autem in nullam
partem fixura deflexerit / sed sursum recta conscenderit in sum
mo dilatabitur.
Considerabimus hinc et hinc lapidum ordi
nes.
Nam hi quidem quam in partem a libella descenderint /
illinc subesse fundamentum infirmum demonstrabunt: Sin aut
in summo illesus fuerit paries / et ab imo rimæ plures hiabunt
labris: quæ se se capitibus suis intersurgendum contingant: tunc
firmos esse angulos parietum / sed uitium adesse indicant in
media longitudinis fundamenti.
Sin aut unica tantum istius
modi erit rima / quo illa quidem erit in summo adapertior tan
to in angulis factam commotionem indicabit.
Itaque fundamen
tis prouidisse ubi opus sit: tunc pro operis magnitudine
et soli firmitate iuxta parietem angustum fodito puteum
sed profundum usque solidum firmumque inuenias: suffossoque
illic infimo pariete confestim ordinario lapide suffarcina
to: et sinito durescat.
Cum duruerit / alium similem alibi
puteum info dito / parique ratione subastruito / sinitoque sicce