Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
ueus erit salebris ruinarumque excrementis et truncorum aut
lapidum transuersariis molibusque impeditus.
Omnino infir
missima et momentis mutabilia erunt latera / quæ alluuio in
posuerit.
Ex hac laterum labilitate sequuntur quæ de me
andro euphrateque feruntur.
Nam is quidem quod solum secet
infirmum / multas in dies flexiones innouat.
Euphrates uero
canales quibus inducitur sæpissime obstruit laterum ruina.
Istiusmodi laterum uitiis maiores prouidebant structo in
primis aggere.
Atqui aggeris quidem ipsius modus ad cæ
teras ædificationum rationes refertur.
Nam interest quidem
qua ducatur linea / aut quo astruatur firmeturque opere.
Qui ag
ger recta secundum flumen ducetur linea: is quidem undis
non elidetur.
Aggerem uero quem transuersum fluuius of
fenderit / si erit inualidus prosternet: Aut si erit depressus
superfluitabit.
Qui istic non prosternetur agger / in dies au
gebitur fundo tenus.
Nam conuecta quidem eo compinget /
et quasi ad conscendendum succumulans alueo se se attol
let : et destitutis illic quæ longius uectare aut propellere non
liceat alio deflectet.
Si prosternet aggerem ui sui et mole:
tunc quibus naturis diximus utetur: complebit uacua : di
spellet aerem: et rapiet quæcumque aduersentur.
Sed gra
uia et quæ ægre moueantur una cum præterlabendi impe
tu sensim uadendo destituet.
Hinc est quod in faucibus erup
tionum inundatio quæ in agrum fit harenam crassiorem re
linquit præaltam.
Deinceps uero leuior et limosior accre
tio telluris inuenitur.
Sin autem superabit alluuio aggerem
acque superfundet: tunc ruentium undarum appulsu solum
illusum commouebitur: et commota fluxu asportabuntur /
quoad subacta fossione opus subrutum collabescat.
Atqui
unda quidem fluens si neque directum neque transuersum /
sed ex infractu aggerem offenderit / pro ipsius flexione et
fluminis latitudine ripam utranque non minus hanc qua ex