Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
et parietum altitudinem uixdum æstiuo solstitio penetrabat.
In
angulis septi maximi uestibula sacellaque habebantur: quibus
ut alii dicunt purgatiores factæ matronæ diis propitiarentur.
Itaque summa hæc erat partium ex quibus thermæ constarent.
Earum
partium lineamenta summebantur ex his quæ supra recensuimus / atque
item ex his quæ mox dicturi sumus: prout magis illis aut
istis hoc est publicis aut priuatis conuenirent: opisque totius
area in plerisque omnibus quadratos capiebat pedes plus cen
tenos decies centies.
LEONIS BAPTISTAE ALBERTI DE RE
AEDIFICATORIA LIBER NONVS
QVI PRIVATORVM ORNA
MENTVM INSCRIBITVR.
mEMINISSE OPORTET PRIVA
torum ædificiorum alia urbana esse / alia ru
sticana.
Ex hisque alia quibus tenuiores /
alia quibus lautiores uterentur.
Nos de
his omnibus exornandis transigemus.
Sed pri
us nonnulla quæ faciant ad rem non præter
mittamus.
Apud maiores nostros uideo prudentissimis et
modestissimis uiris uehementer placuisse cum in cæteris rebus
et publicis et priuatis / tum hac una in re ædificatoria frugalita
tem atque parsimoniam omnemque luxuriem in ciuibus tollendam cohercendamque putasse: eosque huic rei et monitis et legibus omni studio
atque industria prouidisse comperio.
Ergo apud Platonem illi proban
tur / qui sanxissent quod alibi diximus / nequis illustriores pi
cturas afferret quam quæ templo a ueteribus pictæ haberentur.
Tem
plumque uetuit pictura ornari alia / quam ut unicam pictor unus uni
ca absoluisset die.
Deorum que itidem simulacra aut ligno tantum
aut lapide facerent edicebat: æs aut ferrum que ad usus bellorum
quorum essent instrumenta relinquerent.
Priscorum atheniensium mo
res Demosthenes suorum temporum moribus longe præferebat.
Nam publica inquit ædificia et præsertim templa tam multa tam