Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
uestibulisque angularibus.
Rursus egredior ad primarium to
tius opis uestibulum / quod esse contra meridiem diximus.
Ad
huius quidem dextram succedunt per lineam in orientem ductam mansio
nes numero tris: et ad sinistram quoque lineam istac uersus occi
dentem in continuum perductam etiam tris: ut sint hæ mulierum usibus:
hæ uero alteræ uirorum.
Primis igitur mansionibus ponebant ' ue
stem: secundis ungebantur: tertiis lauabantur.
Quartas insuper man
siones aliqui amplitudinis gratia addidere: fortassis id quidem
ut eo familiares et comites uestiti exciperentur.
Mansionibus
istis balnearibus a coelo meridiano fenestris amplissimis sol
exciperiebatur.
Inter istas mansiones atque cellas illas quas adhæ
rere lateribus itionum intimarum diximus / quæ quidem itiones
ex atrio in aream xisti porticatam protendantur / interliquebatur
spatium subdiuale / qua meridianum latus intestinarum cellarum
quæ ad itionem ex atrio adiacent / lumen exciperet.
Hunc uniuer
sum tectorum ambitum circuebant ut dixi plateæ perquam spatiosæ quæ
quidem etiam ludorum curriculis sufficerent.
Neque deerant aptis
locis mætæ / quas certantes circuirent.
Ad plateam meridia
nam quæ pro uestibulo extendatur areæ laxamentum fundebatur ad
uersus meridiem productum in emiciclum: cui opi circumeminebant
gradationes ex theatri imitatione: præsurgebatque paries quo
meridianas auras abarcerent.
Et totas plateas istiusmodi qua /
si oppidum extremus et continuus quidam paries septas et conclu
sas continebat.
Adiungebanturque septo sessiones dignissimæ cum
emiciclæ tum et quadrangulæ thermarum tecta primaria circum
spectantes.
His sessionibus et soles et umbras hinc matutinas
hinc uespertinas suis horarum conuersionibus ciues ad arbitrium cap
tabant.
Tum et præsertim ad septentrionem ultra septum hoc maxi
mum pietis applicabantur areæ subdiuales altitudine mediocres
oblongæ finitæ linea ad arcum modice inflexa.
Eas areas am
bibat in conflexum porticus reclusa suo postico pariete: et ni
hil spectabat amplius quam modicum coeli / quod istic ex sua
area subdiuali inter parietem septi et ipsam hanc inflexam porticum
relictum esset æstiuum diffugium.
Nam eo sol ob areæ angustias