Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
ticus: et longitudini quoque dabatur duplex latitudo sui.
Lon
gitudinem istic appello / quæ secundum porticum extenditur.
Ergo
ingredientibus in sessionem eius longitudo a dextris protendi
tur ad sinistram a dextris in sinistram sit.
Est etiam inter publica opera porticus litigiosa minorum iudi
cum quam sic efficiebant.
Earum amplitudo pro urbis et loci digni
tate habebatur minime modica: erantque ad porticum iunctæ cel
læ in ordinem conticuæ quibus de considentium arbitrio negocia
finirentur.
Quæ hactenus dixi maxime publica esse uideban
tur: quod in his et plebei et patritii passim ac libere conueni
rent .
Sed sunt quoque publica nonnulla: quæ non nisi primariis
ciuibus et publicum negocium gerentibus pateant: uti est comi
tium curia senatusque.
De his nobis dicendum est.
Plato comitium haberi templo statuebat.
Romæ comitiorum
proprius erat dicatus locus.
Apud cerauniam consitus arbori
bus lucus Ioui dicatus aderat.
Quo loci Achei de repu.
con
sultaturi conuenirent.
Aliæ perplures ciuitates medio in foro con
sulebant.
Romanis senatum cogere nisi augurato loco non lice
bat: et maxime templis conueniebant.
Postea curias habuere: et
curias duorum esse generum aiebat Varro: alteram ubi rem sacerdo
tes curarent diuinam: alteram ubi senatus humanas moderaretur.
Quid aut cuique proprium sit / nihil habeo certi: sed sic possu
mus interpretari: hanc templo / illam basilicæ similiorem futuram
esse.
Erit igitur sacerdotum curia testudinata: senatoria uero
curia opta contignatione.
In utrisque rogati consultatores uerba
habituri sunt: uocum idcirco ratio habenda est.
Adesse ea de re
oportet quod uocem non sinat altius diffluere / et maxime in te
studine / ne quid durius in aurem retonet.
Venustatis nimirum atque
in primis utilitatis gratia coronæ parietibus appingentur.
Quadran
gulas ex ueterum operibus effectas curias annotaui.
In testu
dinatis habetur paries altus æque atque est opis lata frons /
adempta illius parte septima testudine fornicea obtegun
tur.
E regione hostii introeuntibus patet tribunal: cuius sa
gicta partem capit cordæ tertiam.
Hostii latitudo septimam