Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
rum sic finiebatur.
Nam in doricis quidem imæ columnæ crassitu
do altitudinis suæ integro cum capitulo et basi quintam decimam
capiebat bis.
In ionicis autem atque corynthiis dabatur crassi
tudini columnæ in imo una ex octo et dimidia partibus: quas
integer columnæ truncus caperet: cætera diffiniebantur uti in tem
plis: adiungebanturque extremo parieti porticus perquam dignis
sima sessiones: quibus togati et philosophantes dignissimis
de rebus disputarent.
Sed ex his erant sessiones aliæ æstiuæ /
aliæ brumales.
Nam qua parte boreas aquilo ue perflaret / æsti
uas adhibebant.
Brumalibus aut soles lætissimos captabant
immunes uentis.
Ea re brumales conclusæ integris adstabant la
teribus: æstiuæ sublato pariete hinc atque hinc / quo tecta sub
stinerentur: aduersus uero boream extabant fenestris uel potius
columnatione propatulæ: mare montes / lacum / et quas uis amoe
nitates liberrime spectantes: quantumque poterant luminis admitten
tes.
Ad dextram autem ambulationis porticum atque itidem ad sini
stram adiungebantur itidem aliæ sessiones ab extrinsecis uentis cir
cumtectæ: quæ solem matutinum post meridianumque susciperent
ex coelo areæ medianæ.
Sessionum quidem istarum lineamenta
erant uaria.
Namque aliæ producebantur ad emiciclum: aliæ ad re
ctas lineas: utræque ad aream et porticum aptis respondebant di
mensionibus.
Latitudo operis totius dimidium habebat longi
tudinis.
Diuidebatur latitudo in partes octo: dabanturque areæ
medianæ subdiuali partes sex: porticibus aut singulis singu
læ.
Vbi aut sessionem ad emiciclum producebant: tunc eius dia
meter bis quintam partem areæ subdiualis capiebat.
Sed paries
posticus in porticu fiebat ad sessionem ipsam peruius aper
tionibus.
Altitudo emicicli istius sessionis in maximis
operibus tanta erat quanta et latitudo.
At in minoribus ha
bebat quartam latitudinis nihil minus quinquies.
Supra
tectum porticus ad frontem emicicli et sessionis apertio
nes fenestrarum eminebant: quibus intra emiciclum soles
exciperentur: atque locus abunde illustraretur.
Sin aut quadran
gulæ sessiones adiungebantur: tunc fiebant duplo latiores quam por