Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
constituerentur sic.
Nam eam ipsam longitudinem diuidebant in partes
septem: unam dabant anfractui: quo ex dextro curriculi spatio
in sinistrum curriculum certatores propter metam ultimam inuerge
rent.
Deinceps uero alias mætas per eandem lineam ita disponebant:
ut per longitudinem circi æquis inter se spatiis distarent: et cape
rent totius longitudinis septimam quinquies.
Ducebaturque a mæ
ta ad mætam ueluti crepido alta pedes nihil minus sex.
Duo
illa hinc et hinc curriculi spatia ita discriminans / ut siue iu
gati siue singulares equi certantes declinarent / illi quidem quo
transuersum flecterent non haberent.
Adiungebanturque lateribus
circi hinc atque hinc gradationes nihil plus quam ex quinta: nihil
minus quam ex sexta totius latitudinis areæ medianæ.
Et gra
dus earum a crepidine incohabant uti in amphitheatris specta
torum gratia: ne quod in se a bestiis periculum incurreret.
Inter publica etiam opera sunt ambulationes: quibus iuuen
tus pila / saltu / et armis tractandis exerceatur.
Patres aut de
ambulatione / aut si ualitudinarii sint / gestatione reconfirmen
tur.
Sub diuo aiebat Celsus physicus commodius exercemur
quam in umbra: sed quo commodius etiam umbra id possent porti
cus adiungebantur: quibus aream circumcluderent.
Areamque ipsam
alii marmoribus et tessellato insternebant: alii uiridantia obii
ciebant aspectui: complebantque myrtho, iunipero / citro / et ci
parisso.
Huic operi porticus a tribus lateribus erant simpli
ces et admodum amplæ / ut porticibus fori adderent nonam bis.
Quarto aut a latere quod meridiem spectaret porticus fiebat
longe spatiosissima et dupla.
Pro fronte habebat columnas do
ricas altas ex altitudine porticus.
Columnas anteriores qui
bus porticus anterior ab interiore discriminaretur / celsio
res facere iubebant quam primarias ex quinta ferendi columnas
ac displuuiandi tecti gratia.
Eaque nimirum de re fieri ea do
cuit ionicas / quod natura sui celsiores ionice sint quam doricæ.
Sed non uideo in his porticibus cur coelum tecti coæqua
tum utrinque ad libellam fecisse non liceat: ad gratiam certe
condiceret.
At in utrisque columnationibus crassitudo columna