Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
nus nona bis.
Per frontes parietum locis idoneis tituli et scul
ptæ historiæ adcrustabuntur spatiis diffinitis cum circulo tum
et quadrangulo.
Itione autem peruia usque ad dimidium parietis:
in quem fornix mediana incumbat: historiæ ab illius medio su
pra ponentur bene: ab illius uero medio infra propter illuta
tiones illæ quidem non recte habebuntur.
Pilis pro socco sub
stituetur gradus altus non plus cubitum et semis / ne quid axis
rotarum abtergat: fietque decussatus inuersa undula.
Vndula
uero fiet ex quarta altitudinis socci.
De his quoque hactenus.
Venio ad spectacula.
Epimenidem ferunt eum / qui in sepul
chro annos septem et quinquaginta obdormuerit / cum athenis lo
cum ludorum astruerent increpasse ciues dixisseque.
Ignoratis
quidem hic locus quantarum causa cladium futurus sit: id ubi intel
ligeretis / dentibus discerperetur.
Et nostros non audeo impro
bare pontifices morumque magistros, si consulto spectaculorum usum
prohibuere.
Moysem laudant: qui unico in templo gentem omnem
suorum conuenire solemnibus: et commessationes statutis tempori
bus inter se concelebrare instituit.
Quid ego hunc spectasse
aliud dixerim præter hoc ut vellet cociliis et communione ci
uium mitescere animos atque ad amicitiæ fructum patiores red
dere.
Sic censeo maiores nostros non magis festiuitatis iucun
ditatisque gratia in urbibus spectacula constituisse / quam utilita
tis.
Et profecto si rem diligenter pensitabimus: multa occurrent
cur iterum atque iterum indoleas: tam præclarum utileque institutum
iam tum pridem obsoleuisse.
Nam cum spectaculorum alia ad ob
lectamenta pacis et ocii: alia ad studia belli et negocii comper
ta sint: in altero quidem certe ingenii mentisque uigor et uis ex
citatur / aliturque: in altero animi uiriumque robur et firmitas mi
tifice adaugetur. In utroque certa et constans uia inest: quæ ma
iorem in modum ad patriæ salutem et decus faciat.
Archades quod
essent uita austeri et duri / quo ciuium animos mitigarent ludos in
uenisse prædicant: quos postea qui dimiserint ita animis du
ruisse meminit Polibius: ut tota gratia execrabiles haberen
tur.
Sed ludorum alioquin peruetus memoria est: uariique