Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
petentes et uiam sermone leuarent: et urbi dignitatem ad/
augerent.
Sed erat istuc quidem minimum.
Illud erat magis
pensandum: quod patriæ ciuiumque fortunis atque saluti bel
lissime ex ea re prouideretur.
Inter præcipua cur legem agra
riam diuites recusarint fuisse testatur Appianus historicus /
quod impium ducerent monumenta maiorum ad alienos tran
sire.
Quanta igitur patrimonia ad pronepotes peruenisse
arbitramur hac una uel charitatis / uel pietatis / uel religio
nis ueneratione atque obseruatione: quæ assotus alea deco
ctoresque perdidissent.
Adde quod erat istud quidem cum fa
miliis / tum urbi ornamentum nominis et posteritatis: quo
iterum atque iterum excitarentur: ut mallent laudatissimo
rum uirtutes imitari.
Demum quid illud?
quibus nam ocu
lis si quando id ita accidisset insolentem intra suorum mo
numenta crassabundumque intueri hostem potuissent.
Quis
nam ignauus et uecors non illico exarsisset uindicandi et pa
triæ et decoris cupiditatem?
Et quantum fortitudinis seu in
dignitas / seu pietas / seu dolor inde susceptus in uirorum ani
mis iniiecissent.
Itaque laudandi ueteres.
Nostros tamen non
ausim uituperare: qui intra urbem sacratissimis locis con
dant: modo cadauer non intra templum inferant / ubi patres
et magistratus ad aram uocatis superis conueniant.
Ex quo
illud fiat interdum: ut sacrificis puritas contaminetur cor
rupti uaporis feditate.
Quanto commodius hi qui cremare
corpora instituere.
Sed iuuat hic de sepulchrorum rationibus non præterire
quæ quidem dicenda uideantur.
Proxime enim accedunt ut
opera putentur publica quando religioni commendantur:
ubi corpus demortui hominis condas / inquit lex / sacer esto.
Et nos id ipsum profitemur: sepulchrorum iura ad religio
nem pertinere.
Itaque cum omnibus rebus religio præferen
da sit de his quamuis ad priuatorum iura pertineant: ante quam
ad publica profana prosequar dicendum censeo.
Nulla pe
ne uspiam tam efferata fuit gens: quæ non habendam sepul