Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
sum regnante Cyro annis paucis ante Seruii tullii romanorum
regis mortem: constatque incensum demum per eos annos fu
isse: quibus lumina illa ingenii et doctrinæ Catullus / Salu
stius / Varroque nati sunt.
Templum epheliæ incenderant ama
zones Syluio postumio regnante.
Rursus incensum extitit quo
tempore Socrates athenis uenenum bibit.
Et in argis perisse
templum legimus igni per eum annum quo sit athenis natus
Plato Tarquino apud romam regnante.
Quid sacras porti
cus hierosolymas?
quid milesiæ Mineruæ?
Quid templum
Serapis apud alexandriam?
et romæ pantheon: et ædem Ve
stæ: et Apollinis templum: in quo sybillæ arsisse carmina me
minere quid referam?
Cætera ferme omnia templa in cala
mitatem istiusmodi incidisse prædicant.
Solum id quod in
urbe erice dicatum erat Veneri perpetuo illesum perman
sisse ad sua usque tempora scribit Diodorus.
Alexandriam aie
bat Cæsar ab incendiis immunem fuisse oppugnante se quod esset
testudinata.
Atqui et habet quidem sua ornamenta testudo.
Apud ueteres qualia ornamenta in pateris sacrificiorum fa
cerent argentarii: eadem ad testudines sphericas exornan
das architecti transferebant.
Qualia uero stratoriis lectorum
pannis assueuere: talia fornicibus et camuris imitabantur.
Ea re uisuntur quadrangulæ octangulæ et eiusmodi operum
disseminationes per testudinem ductæ ad compares angu
los et ad lineas coæquales distinctis radiis et ciclis ut ad gra
tiam addi amplius nihil possit.
Et faciat hoc quidem ad rem /
ornamenta testudinum proculdubio dignissima / quæ alibi
passim et apud pantheon uidemus in cauationibus formarum
posita qui facerent non tradidere litteris.
Ea nos sic efficere
aggressi sumus labore et impensa leui.
Describimus enim fu
turarum formarum lineamenta ipso in tabulato armamenti
siue quadrangula siue sexangula siue octangula illa quidem
sint: mox quas uolo testudinis partes excauatas dari: eas ad
constitutam altitudinem compleo latere crudo inducto cre
ta calcis loco.
Itaque istiusmodi ueluti tumulus per dorsum