Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
necesse est.
Trabis in expeditis non continuus per frontem
parietis extendetur: sed interserabitur ad pares angulos et
libellam contra columnas: ut illic prorumpentia ex pariete capita
intimorum trabium ad singula columnarum capitula carpenda
protendantur.
Coronæ quæ trabem parietis ornant etiam por
recta istiusmodi capita circumornabunt.
In prominentibus
autem licebit utrum uelis aut perpetuo trabe et coronis non in
terruptis toto ædificii ductu uti aut etiam expeditorum rationes
imitari simulata intimorum trabium eruptione ac prominentia.
Diximus de ornamentis quæ ad eas partes ædificiorum perti
neant: in quibus omnia conueniunt ædificia: de his uero in
quibus non conueniunt dicendum erit in proximo libro: Nam
hic satis habet amplitudinis.
Sed cum hic liber ea sibi sumpse
rit disquirenda: quæ ad istarum partium ornamenta pertineant:
nihil idcirco negligatur: quod quidem ad eam rem conferat.
In tota re ædificatoria primarium certe ornamentum in co
lumnis est.
Nam et una plures appositæ porticum parietem
omneque apertionis genus ornant: et simplices utique non inde
coræ sunt.
Triuia enim theatra plateas honestant: trophea
seruant / monumento sunt: gratiam habent: dignitatem affe
runt.
Difficileque dictu est quantum in ea re quod esset elegan
tissima ueteres impensæ coniecerint.
Alii enim minime con
tenti pario numidico alabastroque marmore et eiusmodi etiam
artificum prestantissimorum adiecere manum: fecereque ut essent
refertæ signis et imaginibus: quales in templo ephesiæ Dia
næ fuisse ferunt numero plus centum uiginti.
Alii bales et
capitula ænea atque inaurata addidere: qualia in porticu ro
mæ duplici: quam quidem in Octauii consulatu eius qui de
Persio triumphauit statuerunt: alii totas columnas æreas.
alii
argento uestitas reddidere.
Sed ista prætereantur.
Tereces
esse columnas oportet omnino et tornatiles.
Comperio Theodorum
quendam et Tholum architectos in eorum officinis passe turbines
apud lemnum: et illic pendentes columnas ita librasse: ut puero
circumagente tornarentur.
Græca historia.
Hoc sit ad rem.