Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
picam in primis probasse scribit Plinius: indicam proxime
accedere: sed molliorem esse ægyptiam: itidem præstare no
stris.
Ex quodam tamen adriatici maris uado repertam fe
runt / qua ueteres uterentur.
Nos ex littoribus puteolanis ha
renam colligimus huic operi non in postremis utilem.
Ex
quouis torrente angulosa harena sumpta utilis est.
sed quo
crassior quidem est: eo laxioribus segmentis terit / et acrius
rodit.
Quo autem leuius delimat: eo polituræ proximior
est.
Expolitio ab extremis limis incipit: desinit in id quod
potius lingit quam rodit.
Thebaica fricandis et poliendis mar
moribus probatur.
Laudant et cotes: smirillum appellant
lapidem: cuius farina nihil præstabilius.
Et pumex postre
mis delinimentis perutilis est.
Stagni perusti spuma / ustaque
cerusa / et tripolea imprimis creta et generis eiusdem quouis
modo in minutissima corpuscula athomis pusilliora eademque
mordentia conterantur utillima sunt.
Tabulis continendis
si erunt illæ quidem crassæ clauiculi aut marmorei promi
nentes captus adinterfigantur parieti: subinde nudæ tabulæ
applicentur.
Sin autem erunt tenuiores post secundas hare
nationes calcis loco cæra / pix / resina / mastix : et gummarum
omnis numerus confuse colliquefactus adhibeatur: sensimque
concalefiat tabula: ne repentina ignis molestia crepet.
Po
nendis tabulis laus erit: si ex earum expaginatione ac serie
aspectus concinnitas referetur.
Maculæ enim maculis et colores
coloribus, et talia talibus coaptanda sunt: ut alter alteri mu
tuo praestet gratiam.
Veterum perplacet astutia: qui quidem pro
ximiora oculo nitidissima expolita reddebant.
In his autem
quæ distantes et in altum erant futuræ parcebant labori.
Quin
et locis aliquibus ne leuigatas quidem apponebant: quod eo uix
curiosissimi recognitores inspectaturi essent.
Circumexse
cta et tessellulata in hoc conueniunt: quod in utrisque picturam
imitamur uariis lapidum / uitri / concharum ue coloribus ap
ta quadam explicatione compactis.
Conchas margaritarum
secare et immiscere crustationibus primum instituisse Ne