Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
sunt.
Nam si erunt ultimæ quidem et supremæ acres ut sic
loquar mordicaces parietum quales esse quidem primas opor
tet / acrimonia sui crebris rimulis interfundentur sicciscen
do.
Sin autem erunt primæ illæ molliores: quales esse ulti
mas oportet: non compræhensabunt tenaci morsu parietem:
sed desciscent.
Quo plures erunt harenationes: eo illustrius
leuigabitur.
et contra uetustatem solidiores perseuerabunt.
Vidimus apud antiquos qui usque nonam superaddiderint
harenationem.
Harum primas omnino esse oportet asperrimas
ex harena fossili et testa non ualde tunsa sed glandulosa ad
crassitudinem digytorum / interdum usque palmum.
Mediis
tunicis harena fluuiatilis commodior / quod minus findatur.
Hasce item esse asperas oportet.
Nam leuigatis superaddita non
adhærent.
Vltima omnium erit nitidissima marmorata: hoc
est cui pro harena sit tunsus lapis candidissimus.
Hanc ul
timam partem crassam ponere semidigytum sat est.
Aegre
enim siccatur si crassior adiungitur.
Vidimus qui parsimo
niæ gratia extremam cutim corio calciamentorum non crassio
rem superextenderint.
Mediæ harenationes prout his aut illis
proximiores sunt deinceps moderabuntur.
Venæ quædam
alabastro tralucido persimiles lapideis montibus inueniun
tur: quæ neque marmor neque gypsum / sed inter utrumque sint
natura sui admodum friabiles.
Is lapis tunsus et pro hare
na mixtus splendentes marmorei candoris scintillulas mi
rifice referet.
Visuntur passim crustationum continendarum
gratia claui parietibus affixi: ætas docuit æneos præstare.
Perplacet qui clauiculorum loco inter iuncturas ordinum per
parietem factis minutis foraminibus extantes glebusculas si
liceas confixere malleolo nimirum ligneo.
Murus quidem quo
erit recentior / quo ue asperior / eo harenationes densius con
tinebit.
Ergo si inter astruendum et dum uiret opus primam
quamuis tenuem harenationem induxeris captus præstabit su
perinducendis tenaces et indelebiles: post haustros commo
dissime omne crustationis opus inducetur: per boream et fri