Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
præstabilis / uti quidem si forte cælo erit præ cæteris omni
bus miti / et incredibili æqualitate perseueranti.
Qualis
apud mercem / quo loci homines tam uiuant quamdiu uelint.
Vtique si feret ea quidem regio aliquid nusquam uisum ali
bi: et generi hominum optabile atque salutare.
Qualis est
quæ succinos / cinnamum / balsamum ue ferat.
Vtique si di
uina uis aliqua inerit: Qualis solo eubosio insula quam omni
penitus nocuo esse immunem ferunt.
Aream quando ea qui
dem pars quota regionis est cuncta hæc omnia honestabunt
quæ ornamento regionis conferant: sed ab rerum natura
plures paratioresque præstantur commoditates quibus area
quam quibus regio reddatur celeberrima: habentur enim quæ
passim uariam et multiplicem admirationem sui præbeant
promontoria petræ / uerrucæ / auerni / antra / fontes / et eius
modi: quibus admirationis causa ædificasse præstet quam alibi.
Neque desunt ueteris alicuius memoriæ uestigia: in quibus
et tempora et rerum hominumque conditio attulerit quod ocu
los mentesque moueat cum admiratione.
Mitto illa.
Et locum
ubi troia fuit: et campos cruore madentes leuticos / trasime
nos / et mille huiusmodi.
Hominum uero manus et ingenium
quam multa ad eam rem conferant / non facile dixerim.
Mitto
cætera quæ faciliora sunt.
Platanos per mare usque in insu
lam Diomedis aduectas areæ condecorandæ gratia.
Et a ma
ximis uiris positas columnas / obeliscos arbores / quæ posteri
uenerentur.
Qualis apud arcem athenis diu stetit olea a Neptu
no et Minerua posita.
Mitto et multo aeuo seruatas et a ma
ioribus posteritati per manus traditas res.
Qualis apud che
bron therobyntus: quam a principio mundi ad Iosephi histo
rici tempora durasse ferunt.
Illud pulcherrime faciet ad rem
maiorem immodum honestandam: commentum quidem ele
gans at que perastutum: quod lege prohibuere / nequis mas
templum Bonæ deæ / ne ue in ædem Dianæ ad porticum pa
triciam ingrederetur.
Et apud tanagram / nequa mulier eu
nosti lucum: ne ue item interiora templi ierusalem penetraret