sic statuebat / in ædificio non secus, atque in animante conueni
re. Nam puta in equo sentiebat illa quidem ad quos usus eius
figuram membrorum comprobes raro fieri quando eos ipsos ad usus id
animans commodissimum sit: et gratiam formæ perinde pu
tabat ab expetita usus commoditate nusquam exclusam aut se
iunctam inueniri. Sed parto imperio gentium cum non mi
nore quam græcia ornandæ urbis studio et sui flagraret. Annum
ante trigesimum quæ fuerat omnium pulcherrima in urbe
domus centesimum non obtinuit locum: cumque incredibili
ingeniorum copia qui in ea re exercerentur abundaret: sep
tingentos inuenio romæ una fuisse architectos: quorum ope
ra uix satis pro eorum meritis laudamus. Cumque imperii uires
satis quæ ad omnem admirationem facerent suppeditarent.
Tactum quendam referunt priuata impensa termas donasse
hostiensibus centum astructas columnis numidicis cum hæc
ita essent: placuit regum potentissimorum amplitudinum cum
uetere frugalitate coniungere: ita ut neque parsimonia utili
tati detraheret / neque utilitas opibus parceret. In utrisque aut
quicquid ad lautitiem uenustatemque uspiam excogitari pos
sit adiungeretur. Cæterum ædificandorum operum cura et sollici
tudine nusquam intermissa ita discussam reddidit artem hac
ædificatoriam: ut nihil haberet ea quidem tam recoditum
tam latens / tam penitus abstrusum / quod non indagaretur
eliceret / in mediumque produceret / uolentibus diis / arteque
ipsa minime repugnante. Nam quom in italia uetus habe
ret hospitium ars ædificatoria præsertim apud ethruscos: quo
rum præter ilia regum miracula quæ leguntur: laberynthi
et sepulchrorum peruetusta et probatissima extant litteris tra
dita templorum ædificandorum monimenta / quibus uetus ethru
ria utebatur / quom inquam uetus haberet hospitium in italia:
quomque intelligeret tantopere expeti sese: uisa est ars hac pro
uiribus præstare ut orbis impium quod cæteræ omnes uirtu
tes honestassent: suis etiam ornamentis multo redderet ad
mirabilius. Ergo sese penitus noscendam habenamque præ