portam et decumanan / et cuiusmodi quæ suis ' castrensium no
minibus appellantur / habebit locis tutissimis: et ad erupti
ones fundendas / ad commeatus conuehendos / ad militem
recuperandum expeditissima. Atqui hæc quidem ut dixi
statiuis castris magis debentur quam temporariis: sed cum sit of
ficii omnes uereri casus quos aut sors / aut tempora ualeant
afferre / ipsis etiam momentaneis castris: minime quoad ex
usu sit: quæ diximus negligentur. quæ autem ad stataria
castra præsertim ferendis obsidionibus posita pertineant. his
maxime similia sunt quæ de tyrannorum arce transigemus
obsidionarium quoddam opus est arx: quando eam quidem
ciues eternis odiis prosequantur: et obsidionis acerrimum
genus est / perpetuo aduigilare occasionemque momentis as
siduis prestolari / qua possis in ea diruenda irritamentis odii
satisfacere: ea re uti diximus curandum est. Vt sit ea qui
dem potens ualida stabilis prompta ad se tuendum ad hostem
frustrandum et propellendum: et contra omnes impetus / et
obsidionis peruicaciam tuta et illesa. Cæterum castris qui
bus conclusum hostem premas atque infestes: ne quicquam
istiusmodi omnia erunt indiligentius obseruanda: et recte
quidem quod quidem aiunt: rem belli ita se haberi / ut obsi
diones uicissim et ipsi multa ex parte obsideantur: quare non
id solum curandum est qui potiare quam cauendum etiam ne op
primare uel hostium audacia et solertia / uel tuorum indili
gentia: ut potiare ista conferent oppugnatio circumuallatio
ne opprimare itidem duo conferent / repugnatio et præmu
nitio: oppugnationum conatus omnis eo tendet / ut in oppi
dum et munitiones irrumpas. non hic de scalis quibus etiam
repugnante hoste conscendas / non de cuniculis / non de am
bulatoriis turribus / non de tormentis / non de reliquo omni
ledendi genere quo igne aqua omnique naturæ copia utimur
non inquam est hoc loco de his ut prosequar: alibi de his ca
strensium machinamentis distinctius prosequemur sed sit
hoc ad rem / quod monent contra missilium impetum trabes