Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
absoluta est tum et prophana aliqua ex parte pertacta: ubi de
senatu et iudicio in ædibus principis habendo disseruimus:
illis quæ addenda sunt hic breuissime annumerabimus: mox
ad imperatoria castra et classem deueniemus: postremo pri
uata expedientur.
Senatum ueteres templis cogere assueue
re.
Postea increbuit mos ut extra urbem haberetur.
Demum
quod ad maiestatem atque ad res agendas præstabat / propria
huic habere muneri tecta uoluere.
Quibus fessi ætate pa
tres / neque uitæ prolixitate deterrerentur: neque loci incom
moditate prohiberentur: quominus et conuenirent frequen
tes: et una diutius adessent: media iccirco in urbe curiam se
natoriam locauere: eique iudiciariam / et templum proxime
adiungendum putarunt: non ea re tantum ut ambitionibus
detenti / et causis forensibus occupati commodius non inter
misso aut studio aut officio utrisque satisfacerent: uerum
etiam ut patres ipsi uti sunt ferme omnes natu maiores ad/
modum religioni dediti / salutatis diis non intermissa ope
ra a templo ad negocium se possint transferre oportune.
Adde quod si quando aut legatos aut principes exterarum gen
tium sibi dari copiam senatus petierint ex. r. p. est locum ha
bere ubi cum dignitate et hospitis et urbis præstolantem excipi
as.
Cæterum huiuscemodi publicis diuersoriis nihil quod ad
ciuium multitudinem commode excipiendam: honeste de
tinendam: oportuneque emittendam faciat / ulla ex parte negli
gendam est: et presertim curandum / ut itinerum et luminum
et spatiorum et eiusmodi: quæ usui uentura sint / ne ullæ pe
nitus commoditates desint.
Ac prætorio quidem: quo loci
plurimi altercantur / apertiones et plures et ampliores et prom
ptiores adigendæ sunt / quae aut templo aut curiæ.
Tum in se
natum aditus quidem munitus nequicquam minus quam hone
stius sit / necesse est.
Id quidem cum cæteras ob res: tum ne
temerarius bachantium tumultus insana ex plebe seditioso
aliquo auctore concitatus in patrum pernitiem ad arbitrium
possit irrumpere: quin uel ea maxime re porticus ambulatio