Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
quidem longior quam ut ad pilæ crassitudinem sexcupla: ne bre
uior quam ut quadrupla respondeat: aderuntque ad cuneos isti
usmodi mutuo innectendos acus ærei insiti: atque ansæ mi
nime inualidæ: tum ad arcum supremus cuneus / qui spina
dicitur / erit cum ad compares lineas cum cæteris dolatus:
tum habebit amplius quippiam altero sui capite crassitudi
nis: quo non nisi fistigica inseri: et leui ariete possit intru
di.
Sic enim subinde reliqui per arcum subiecti cunei ar
ctius perstricti constantius in officio perdurabunt.
Comple
menta omnia interstruentur lapide / quo nullus integrior ne
xura / qua nulla coniunctior afferri possit.
Quod si firmis
simi lapidis copia usque non suppeditabit complementis per
ficiundis imbecilliores pro necessitate non recusabo modo
toto ipsius fornicis dorso spina et utrinque contigui ad spi
nam adacti ordines nequicquam nisi expræduro lapide asci
scantur.
Sequitur ut insternatur id opus non magis ponti
bus quam perpetuis quidem uiis densandum est solum / inspar
gendumque glarea / ad cubiti crassitudinem: post superin
struendus lapis fultu harenæ puræ fluuiatilis aut marinæ.
Pontibus autem substratura et solum cementio opere ad sui
arcus parem crassitudinem erit coequandum.
Post id quæ
instraueris calce fulcienda sunt.
In cæteris par ambobus
erit ratio.
Nam munientur quidem latera structura firmis
sima / et superinsternentur lapide / nec pusillo / nec uolubili:
qui leui appulsu diuellatur: nec item amplissimo / adeo ut
illic ueluti in lubrico prolabi iumentum si ceperit ruat: pri
usquam fixuram inueniat ubi ungula restitet.
Atqui pluri
mum quidem interest quo insternantur lapide: aut quid pu
tas longo et assiduo iumentorum rotarumque attritu fieri:
quando formicas ipsum per silicem pedum attritu excauas
se callem admoneamur ? Sed ueteres aduerti: tum alibi: tum
ad tiburtinam uiæ medium siliceo lapide instrauisse.
Late
uero hinc atque hinc operuisse glarea minuta.
Id quidem