Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
exaggerarent: Hinc per ægyptum constitisse urbes dicunt.
At
de his alias.
Nunc etsi natura quidem uti aiunt / omnia quæ fi
unt leuioribus principiis excreuisse uideam: placet tamen a dig
nioribus ordiri.
Vniuersis urbis / et quæ urbis partes sunt publica omnia debentur.
Vrbis habendæ speciem causamque si ex philosophorum sententia esse
hanc constituemus: ut uitam eo ducant accolæ pacatam / et quoad
eius fieri possit uacuam incommodis / omnique molestia liberam: Pro
fecto iterum atque iterum excogitasse oportet: qui ponatur loco situ
et linearum ambitu.
De his alii aliter sensere.
Summam scribit Cæ
sar ad laudem / solitos Germanos ducere / ubi latissimas circumuasta
tis finibus haberent solitudines: Id quidem ita quod repentinas hostium
excursiones ea re maxime abuetari arbitrarentur.
Exercitum in
æthiopiam Sesostrim ægyptiorum regem immittere destitisse putant
historici: quod frugum inopia et locorum difficultate absterreretur.
Regem Assyrii aduenam desertis et inaquosis tutati locis passi sunt
nunquam.
Arabes itidem quod aqua et fructibus deficiant / ab externorum
impetu et iniuria æternum fuisse immunes ferunt.
Italiam nulla
re alia sæpe a barbaris petitam armis scribit Plinius / quam uini ficique
uoluptate.
Adde quae rerum istarum copia / quæ ad uoluptates
faciat / uti aiebat Crates / et senibus et iuuenibus nocua est: Nam
illos efferatos: hos effeminatos reddit.
Apud æmericos / inquit
Liuius / regio fertilissima est: Sed quod plerunque ubere solet agro eue
nire / homines alit imbelles.
Contra Ligii quod terram incolant lapi
dosim / qua exerceri assiduo et extrema uictus parcitate diem tra
here oporteat: per quae industrii et robustissimi sunt.
Quæ res cum
ita sint / huiusmodi fortassis regiones asperas et difficiles conden
dis urbibus erunt qui non uituperent.
Alii secus: Namque optabunt
quidem agi apud se naturæ beneficio et munere: ut cum ad neces
sitates / tum et ad uoluptates et delitias addi amplius nihil possit.
Bonis enim ut bene utamur / dari posse legibus et patrum institu
tis.
At uero quæ conferant in uita / iucundiora quidem nimirum ea
esse si domi sit / quam si aliunde quæsito opus sit.
Et cupient quidem
agrum dari / qualem apud Memphim: quem scribit Varro frui coelo