Alberti, Leone Battista De re aedificatoria 1485 | ||||||
|
defluens aut in cisternas excipiatur: aut deriuetur in coaclas.
His
ex cloacis si aut in mare aut in amnes non poterit refundi / infun
dito aptis locis puteos ad aquam usque scaturientem: fessamque re
pleto saxo globoso.
Id demum si non licebit / foueas inquiunt fa
cito capaces / et indito carbones: deinde completo sabulo / hac hu
moris exuberantiam sorbebunt atque absument.
Cæterum si erit
areæ solum congestitium / festucabitur acuratissime et superindu
cetur / cum scatumine rudus: Sin autem erit subcontignata super
ficies: tunc altera superaffigatur transuersa coassatio / et statumi
netur / et inducatur rudus crassum pede: Subrudus sunt qui spar
tum aut filicem substernendam putent: ne quid materia calcis con
tactu uitietur.
Rudus si erit nouum / ad tres partes una calcis mi
sceatur: si residuum ad quinque duæ: inductum conspissetur / ce
dendo uectibus celeberrime: His ad crassitudinem digitorum se
num addatur pultis extexta trita: quæ ad tris partis unam habeat
admixtam calcis.
Vltimo inserantur fertilia / aut testa spicacea /
aut tessere ad lineam et regulam.
Tutius erit opus / si inter scatu
men et pultem imbrices tegulæ iunctæ calce ex oleo insternentur.
Pauimentum non subdiuale / quod eius obsiccitatem egregie pro
bant / sic fieri iubet Varro: fodito ad pedes binos / et festucato so
lum: et in ducito aut rudus aut testaceum pauimentum: Dimittito
apertas nares: unde suos per canales humor extillet: congerito
carbones: hisque proculcatis atque admodum inspissatis inducito fa
bulone et calce et fauilla mixtam offam crassitudine semipedali.
Hæc quæ hactenus recensuimus ex Plinio atque inprimis Vetru
uio interpretati sumus.
Nunc quæ de pauimentis ex ueterum operibus summa et cura et
diligentia collegerim / referam: a quibus plura me longe quam a scri
ptoribus profiteor didicisse.
Atqui incipiam quidem a summa
crusta / quamque non infirmam et rimosam habere per quam difficile qui
dem esse: Nam cum humore pregnans est humida / fit sole uen
tis ue ut summotenus siccescat.
Ex qua re uti in residuo alluui
onis uidemus luto contrahitur cutis / atque fissuras pandit ine
mendabiles: Nam illic partes quæ aruerint / quouis artificio